نغمه های آغاز تلاوت - بخش اول

---

نغمات رایج در شروع تلاوت قراء بزرگ (نغمات مقام بیات): 

1-پیاده سازی نغمه های مقام بیات

الف- شروع از درجه اول بیات (نغمه بیات دوکاه)

- شروع تلاوت از این نغمه ، کمتر مورد استفاده می باشد. زیرا قاری ناگزیر است به درجات زیر قرار بیات نیز اشاره نماید و در این حالت تلاوت اصطلاحا، بالا می افتد بنابراین در طولانی مدت  و بویژه  در اجرای اوج مقامات، در شیوه اوج گیری اکتاوی، قاری را به زحمت می اندازد مگر اینکه قاری از کف صدا شروع به اجرا نماید یا مساحت صوتی بالایی داشته باشد.

- در شیوه تلاوت استاد محمد رفعت، بیشتر از دیگر قاریان از این نغمه جهت آغاز تلاوت استفاده گردیده است زیرا شیخ محمد رفعت صدایی با مساحت صوتی بیش از دو و نیم اکتاو بهره مند بود.

 فراز شروع تلاوت سوره  یوسف 1-27 

- استاد عبدالباسط محمد عبدالصمد نیز از این نغمه برای شروع بسیاری از تلاوت هایش بهره گرفته است.

 فراز شروع تلاوت سوره های حشر تکویر فجر 

ب- شروع از درجه سوم بیات (در ثلاثی بیات)   

- در شیوه قاریان قدیمی معمول بوده است.

- تعداد زیادی از تلاوتهای استاد مصطفی اسماعیل در دهه 1950 میلادی با ثلاثی بیات و با محوریت درجه سوم بیات آغاز می گردد. 

 فراز شروع تلاوت سوره های قصص علق قدر

- همین طور استاد محمد صدیق منشاوی نیز به طور معمول تلاوتش را با این نغمه آغاز میکند. 

 فراز شروع تلاوت سوره های انفطار طارق فجر حمد بقره

 - بعضا استاد عبدالباسط محمد عبدالصمد نیز از این نغمه تلاوت را آغاز نموده است.

 فراز شروع تلاوت سوره های قمر رحمن حاقه تکویر شمس ضحی شرح

 

ج-شروع تلاوت در جنس بیات (معمولا از درجه چهارم بیات) با محوریت درجه چهارم بیات

-جزو شروع های پرکاربرد می باشد و در تلاوت بیشتر قراء مشاهده می شود.

مانند اساتید :

-عبدالفتاح شعشاعی  فراز شروع تلاوت سوره های فتح قمر رحمن

-مصطفی اسماعیل فراز شروع تلاوت سوره های تحریم حاقه نازعات

-محمد احمد عمران  فراز شروع تلاوت سوره بقره 195-203

-شحات محمد انور فراز شروع تلاوت سوره های احزاب نازعات نصر

د-شروع تلاوت با نغمه بیات نوا

- شروع با این نغمه نیز بخصوص در تلاوت قراء  متاخر بیشتر طرفدار داشته است و از قراء قدیمی استاد عبدالفتاح شعشاعی که به عنوان فنان القراء مطرح است زیاد از آن ابتدا نموده است.

 فراز شروع تلاوت سوره کهف 17-31 قصر عابدین 1943

 - یا به عنوان مثال می توان تلاوت بی نظیر و ماندگار سوره کهف 46-74 اثر استاد محمد رفعت را نام برد که استاد به شکل مداوم بین درجه 4 و 5 بیات تحرک دارد.  

 فراز شروع تلاوت سوره سوره کهف 46-74 

ه- شروع از نغمه بیات حسینی (با محوریت درجه پنجم بیات)

- شروع تلاوت از این نغمه، کمتر مورد استفاده قراء می باشد. اما در مسابقات قران جزو شروع های پرکاربرد است زیرا سریعا می توان اوج گیری نمود.

- تعدادی از تلاوت های استاد عبدالفتاح شعشاعی با این نغمه آغاز می گردد (مانند تلاوت های انسان تکویر انفطار - احزاب 21-35 یا نور 21-34 و ... )

 فراز شروع تلاوت سوره های انسان تکویر انفطار  

- یا تلاوت معروف سوره فصلت از استاد کامل یوسف بهتیمی

فراز شروع تلاوت سوره فصلت 30-47 1963

و- شروع از جنس حجاز در مقام شوری

این نوع شروع  نادر می باشد.

نکته : البته قراء مختلف ممکن است از همه روش های فوق استفاده نموده باشند. اما معمولا از یک روش بیشتر استفاده می نمایند . برخی نیز معمولا از سه روش یا بیشتر به طور متناوب بهره می گیرند مانند استاد عبدالفتاح شعشاعی، استاد کامل یوسف بهتیمی، استاد محمد عمران و ...  

---

برای رفتن به بخش دوم مطلب کلیک نمایید.